رشد بهره وری کل عوامل تولید در زراعت ذرت ایران

با استفاده از شاخص بهره‌وری مالم کوییست و به کمک روش تحلیل پوششی داده‌ها ،رشد بهره‌وری کل عوامل تولید در زراعت ذرت ایران در طی یک دوره‌ی 7 ساله (86-1380) محاسبه شد. با تجزیه‌ی این شاخص به دو اثر تغییر در کارایی فنی و رشد تکنولوژیکی، چگونگی تغییر این شاخص و دلایل آن مورد بررسی قرار گرفت. داده‌های مورد نیاز از منابع آماری وزارت جهاد کشاورزی گردآوری شد. نتایج نشان داد که میانگین رشد سالانه‌ی بهره‌وری کل عوامل تولید در زراعت ذرت در کل دوره‌ی مورد مطالعه منفی (5/4 درصد) است. این رقم در استان‌های گوناگون متفاوت است. بالاترین رشد سالیانه در استان فارس ( 5/18 درصد) مشاهده شد، در حالی که استان‌های خوزستان، قزوین، کرمان و کرمانشاه از رشد منفی برخوردار بوده اند. مقایسه‌ی سهم هر یک از اثرهای شاخص مالم‌کوییست نشان داد که در تغییر بهره‌وری کل عوامل تولید سهم کارایی فنی بیش تر بوده است. با توجه به تفاوت قابل ملاحظه در رشد بهره‌وری در استان‌های گوناگون، در هرگونه برنامه‌ریزی برای بهبود وضعیت بهره‌وری ذرت، بایستی شرایط منطقه‌ای مورد توجه قرار گرفته و بر مبنای آن برای افزایش بهره وری عوامل تولید، چاره اندیشی شود.